Ulpijana (Justinijana Sekunda) bila je rimski i ranovizantijski grad u provinciji Gornjoj Meziji. Njeni ostaci se prostiru na površini od 70 ha na prostoru između Prištine, Gračanice i Lipljana. Lokalitet Gradina koji sam posetio je veoma lako naći, nalazi se pored puta na svega 1 km od manastira Gračanica.
Osnivanje Ulpijane vezuje se za vladavinu Marka Ulpija Nerve Trajana koji je vladao između 98. i 118. godine. Ulpijana je tokom vekova doživela nekoliko faza razvoja o kojima svedoče očuvani objekti i pronađeni artefakti. Povoljan geografski položaj i obližnja rudna bogatstva, pomogli su Ulpijani da se ubrzano razvije i postane politički, ekonomski, verski i kulturni centar ovog kraja.
Goti su ga opustošili 471. godine a Pola veka kasnije, Ulpijana je 518. godine sravnjena sa zemljom u velikom zemljotresu. Grad je nakon toga obnovio vizantijski car Justinijan I, po kome je grad i nazvan Justinijana Sekunda, za razliku od Justinijane Prime, kod današnjeg Lebana.
Veliko otkriće i pravi dragulj Ulipijane predstavlja bazilika s krstionicom iz 4. veka. Veruje se da je bila posvećena svecima Floru i Lavru koju su ovde živeli i umrli u 2. veku.
U okviru Ulpijane otkriveno je i više stotina kvadratnih metara mozaika izuzetne lepote i vrednosti. Nažalost, samo delić koji se nalazi na fotografiji ispod sam uspeo da vidim, ostatak je bio prekriven radi zaštite.
Ulipijana je bila okružena bedemima četvorougane osnove, čiji ostaci su vidljivi i danas. Severno i zapadno od grada nalazile su se nekropole, a severoistočno kastrum, od kojih su ostali očuvani delovi severne nekropole i severne kapije s odbrambenim kulama.
Unutar bedema starog utvrđenog grada nalaze se ostaci ranohrišćanske crkve iz 6. veka, memorije s mermernim sarkofagom, ostaci dveju termi i turskog kupatila.
Kao i obično, na ovakvim lokalitetima pogled sa visine uvek daje posebnu draž.
Arheološka istraživanja lokaliteta započeta 1954. godine i dalje traju. Ulpijana se nalazi pod zaštitom države Srbije kao arheološko nalazište od izuzetnog značaja ali je njen status krajnje nejasan, kako usled same političke situacije u južnoj srpskoj pokrajini, tako i usled činjenice da su privatna lica vlasnici zemljišta na kome nalaze njeni ostaci.
Nadamo se da vam se dopao naš današnji predlog za avanturu motociklom. Takođe, predlažemo da pročitate predloge i putopise koje smo ranije objavljivali. Njih možete pročitati ovde.
Ukoliko želite da vidite još predloga ili da i sami predložite lokalitet koji vredi posetiti, to možete obaviti u našoj temi na forumu.
Da li želite da dobijate obaveštenja o novim tekstovima?
Svakog petka ujutro šaljemo email sa listom tekstova koje smo objavili te nedelje, svima koji su se prijavili na BJBikers email bilten. Na taj način možete ostati u toku sa novostima, čak i ako neki tekst propustite u toku nedelje…